เรื่องที่ 169 : งู (หรือสัตว์แมลงอื่น) กัดลูกค้า เจ้าของสถานที่บริการแห่งนั้นจำต้องรับผิดตามกฎหมายหรือไม่?

 

(ตอนที่สี่)

 

ตัวอย่างคดีศึกษาคดีที่สอง เหตุเกิดภายในอาคารสิ่งปลูกสร้าง (ต่อ)

 

เมื่อจำเลยผู้ให้เช่าได้ยื่นฎีกาคัดค้านคำตัดสินนั้นของศาลอุทธรณ์

 

ศาลฎีกาพิจารณาพยานหลักฐานต่าง ๆ แล้ว มีความเห็นว่า ตามหลักกฎหมาย เจ้าของสถานที่ไม่หน้าที่ในการจัดการดูแลรักษาความปลอดภัยอันสมควรของสถานที่แห่งนั้น เพื่อปกป้องผู้เข้ามาใช้บริการทั่วไป เว้นแต่ว่า เจ้าของสถานที่แห่งนั้นได้รับรู้ หรือมีเหตุอันสมควรเชื่อว่ามีภยันตราย หรืออาจมีภยันตรายจากสัตว์ป่าเกิดขึ้นมา ณ สถานที่แห่งนั้นแล้ว โดยที่ผู้เข้ามาใช้บริการทั่วไปนั้นมิได้ล่วงรู้ หรือไม่ควรจะล่วงรู้ได้ ให้เจ้าของสถานที่แห่งนั้นมีหน้าที่กล่าวตักเตือน หรือดำเนินการดูแลรักษาความปลอดภัยตามสมควรจากสภาวะอันตรายที่ไม่คาดคิดเช่นว่านั้น ซึ่งเกิดขึ้นเนื่องมาจากการพบเจอสัตว์ป่าอยู่ภายในอาคารสิ่งปลูกสร้างของตน เป็นต้นว่า บ้านเรือน ร้านค้า โรงแรมที่พักและสถานที่ทำงาน หรือสถานที่ต่าง ๆ อื่นใดซึ่งสัตว์ป่าเหล่านั้นไม่ควรจะเข้ามาอยู่อาศัยได้ตามปกติวิสัย

 

ศาลฎีกาเห็นพ้องกับหลักกฎหมายดังกล่าวว่า เจ้าของสถานที่แห่งนั้นไม่ควรต้องรับผิดชอบต่อการที่สัตว์ป่าทุกชนิดที่เข้ามาโดยไม่ได้ถูกเชื้อเชิญ โดยเฉพาะสัตว์ป่าที่มีขนาดเล็กอย่างเช่นจำพวกแมลง และแมงมุมต่าง ๆ ซึ่งสามารถหลบเร้นเข้ามาอย่างง่ายดาย และไม่อาจตรวจพบเจอง่าย ๆ

 

ปัจจัยข้อความจริงที่สำคัญ คือ เจ้าของสถานที่แห่งนั้นล่วงรู้ หรือมีเหตุควรที่จะล่วงรู้ได้ถึงภยันตรายอันไม่พึงคาดหวังนั้นได้หรือเปล่า?

 

จริงอยู่ แม้นในความเป็นจริงแล้วอาจมีการพบเจอแมลง และแมงมุมต่าง ๆ ได้ทั่วไปอยู่ในสถานที่ต่าง ๆ  และอาจมีโอกาสที่จะก่อให้เกิดภยันตราย หรือทำร้ายมนุษย์โดยไม่คาดคิดได้ก็ตาม ก็ให้เจ้าของสถานที่แห่งนั้นมีหน้าที่เพียงกล่าวตักเตือน หรือกระทำการปกป้องตามสมควรเท่านั้น มิฉะนั้น จะกลายเป็นการสร้างภาระมากเกินสมควรแก่เจ้าของสถานที่แห่งนั้นไป

 

ในคดีนี้ จำเลยผู้ให้เช่าเคยรับฟังคำบอกกล่าวของโจทก์ว่า พบเจอแมงมุมอยู่ในสถานที่แห่งนั้นเป็นครั้งคราวมาก่อน แต่ยังไม่ถึงขนาดทำให้เข้าใจได้ว่าจะก่อให้เกิดภยันตรายอันไม่คาดหวังเช่นว่านั้นขึ้นมา เพราะมิได้รับรู้โดยเฉพาะเจาะจงว่า เป็นแมงมุมพันธุ์แม่ม่ายสีน้ำตาล หรือชนิดมีพิษร้ายแรงอื่น ๆ และการเพียงล่วงรู้ของจำเลยผู้ให้เช่าถึงแมงมุมพันธุ์นี้มีถิ่นฐานอยู่ในเขตพื้นที่รัฐนั้น ก็ยังไม่ให้น้ำหนักสนับสนุนมากพอจนทำให้ศาลเชื่อได้ว่า จำเลยผู้ให้เช่าได้รับรู้ถึงภยันตรายจากการปรากฏตัวของแมงมุมพันธุ์แม่ม่ายสีน้ำตาล หรือชนิดมีพิษร้ายแรงอื่น ๆ นั้นแล้ว

 

ดังนั้น รับฟังได้ว่า ทั้งโจทก์กับจำเลยผู้ให้เช่าต่างล่วงรู้เท่าเทียมกันถึงการมีอยู่ของแมงมุมภายในสถานที่แห่งนั้นเป็นครั้งคราว แต่ทั้งสองฝ่ายมิได้ล่วงรู้อย่างชัดแจ้งถึงขนาดว่าเป็นแมงมุมพันธุ์แม่ม่ายสีน้ำตาล หรือชนิดมีพิษร้ายแรงอื่น ๆ

 

ส่วนข้อกล่าวหาของโจทก์ในประเด็นที่ว่า จำเลยผู้ให้เช่าควรต้องกล่าวเตือนภัยจากแมงมุมซึ่งโจทก์เองเคยพบเห็นมาก่อนบ้างว่า อาจเป็นชนิดมีพิษอันอาจก่อให้เกิดภยันตรายขึ้นมาได้นั้น ถือเป็นความรู้แก่คนทั่วไปที่ว่า แมงมุมบางชนิดอาจมีพิษ และบางชนิดไม่มีพิษ

 

ด้วยเหตุนี้ ศาลฎีกาจึงไม่อาจกำหนดหน้าที่ให้เจ้าของสถานที่แห่งนั้นกล่าวเตือนแก่ผู้เข้ามาใช้บริการทั่วไปถึงสิ่งที่เขาได้ล่วงรู้แล้วได้อีก และมีคำวินิจฉัยกลับคำพิพากษาของศาลอุทธรณ์ โดยให้ยกฟ้องโจทก์

 

(อ้างอิงและเรียบเรียงมาจากคดี Homer Hillis v Henry McCall, 18-1065 (Tex. March 13, 2020))

 

ข้อสรุป

 

สัตว์ป่า และแมลงชนิดต่าง ๆ ซึ่งไม่มีผู้ใดเป็นเจ้าของ และไม่สามารถควบคุมได้นั้น โดยหลักกฎหมายต่างประเทศมิได้กำหนดให้เจ้าของสถานที่ต่าง ๆ มีหน้าที่รับผิดชอบแก่ผู้เข้ามาในสถานที่ของตนจากการถูกสัตว์ป่า และแมลงชนิดต่าง ๆ เหล่านั้นซึ่งหลบเร้นเข้ามาทำอันตราย โดยเฉพาะถ้าเจ้าของสถานที่แห่งนั้นมิได้ล่วงรู้มาก่อนถึงการเข้ามาปรากฏตัวของสัตว์ และแมลงเหล่านั้น

 

ถ้าได้ล่วงรู้ หรือควรล่วงรู้ได้แล้ว ก็ให้เพียงมีหน้าที่บอกกล่าวเตือนภัย หรือจัดการปกป้องดูแลรักษาความปลอดภัยตามสมควรแก่ผู้เข้ามาในสถานที่ของตนเท่านั้น

 

ปัญหาข้อพิพาทของต่างประเทศในประเด็นเรื่องลักษณะนี้มีมากมาย ไม่ว่าจะเกิดจากยุง มด หนู แมลง และสัตว์ป่าต่าง ๆ เป็นต้นเหตุ คราวต่อไปค่อยนำมาหยิบยกเล่าสู่กันฟังเพิ่มเติมอีก

 

อนึ่ง แมงมุมพันธุ์แม่ม่ายสีน้ำตาลเองมีถิ่นฐานอยู่ในบ้านเราด้วยเหมือนกัน

 

ส่วนตัวอยากจะเชื่อว่า หากมีคดีลักษณะเช่นว่านี้ในบ้านเรา แนวทางการพิจารณาคดีคงไม่น่าจะแตกต่างกันนะครับ

 

บริการ

-     รับบรรยายให้ความรู้ด้านประกันวินาศภัย

-     รับแปลเอกสารกรมธรรม์ประกันภัย (อังกฤษเป็นไทย)

สนใจติดต่อ vivatchai.amornkul@gmail.com

 

อ่านบทความอีกชุดที่น่าสนใจเพิ่มเติมได้ใน พบ-ป(ร)ะ-กัน(ภัย): เป็นเรื่อง เป็นราว ใน Facebook Meet Insurance ที่ https://www.facebook.com/pomamornkul/

และที่ https://www.facebook.com/BestTrainingAdvisory