เรื่องที่ 67:ค่าทำความสะอาดมลพิษ (Clean-up Costs) นอกสถานที่เอาประกันภัยถือเป็นความเสียหายที่กรมธรรม์ประกันภัยความรับผิดตามกฎหมายต่อบุคคลภายนอกจำต้องรับผิดหรือไม่?

(ตอนที่หนึ่ง)

โรงงานผลิตสารเคมีแห่งหนึ่งในประเทศอังกฤษได้เกิดไฟไหม้ เมื่อหน่วยงานดับเพลิงทำการดับเพลิง ส่งผลทำให้โฟมดับเพลิง (Fire-fighting Foam) และสารเคมีบางส่วนได้รั่วไหลลงไปในแม่น้ำข้างเคียง ก่อให้เกิดมลภาวะแก่น้ำ ร่องแม่น้ำ และริมตลิ่งของแม่น้ำสองสายที่อยู่บริเวณนั้นอย่างกว้างขวาง

หน่วยงานดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมของรัฐจึงใช้อำนาจตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมดูแลรักษาแหล่งน้ำ เข้าทำการขจัดทำลายมลพิษสิ้นค่าใช้จ่ายเป็นเงินทั้งสิ้นกว่าหกแสนกว่าปอนด์ หรือเทียบเท่าเงินไทยประมาณยี่สิบเจ็ดล้านบาท หน่วยงานนั้นจึงเรียกให้โรงงานผลิตสารเคมีแห่งนี้ชดใช้ค่าใช้จ่ายดังกล่าวคืน พร้อมกับกำหนดให้ทางโรงงานนี้วางมาตรการป้องกัน ซึ่งมีค่าใช้จ่ายเพิ่มอีกร่วมแสนกว่าปอนด์ (หรือเป็นเงินประมาณกว่าหกล้านบาท)

บังเอิญโรงงานแห่งนี้ได้จัดทำกรมธรรม์ประกันภัยความเสี่ยงภัยทุกชนิดกับความรับผิดตามกฎหมายต่อบุคคลภายนอก (Combined Property All Risks Insurance & Public Liability Insurance Policy) ผ่านนายหน้าประกันวินาศภัยเอาไว้กับบริษัทประกันภัยรายหนึ่ง จึงส่งเรื่องให้บริษัทประกันภัยพิจารณาชดใช้ค่าสินไหมทดแทน สำหรับความเสียหายจากไฟไหม้โรงงาน และค่าใช้จ่ายในการขจัดมลพิษ (Clean-up Costs) คืนให้แก่หน่วยงานภาครัฐที่เรียกร้องมาดังกล่าว

บริษัทประกันภัยพิจารณาแล้ว ยินดีชดใช้ค่าสินไหมทดแทน สำหรับความเสียหายต่อทรัพย์สินที่เอาประกันภัยจากไฟไหม้ตามเงื่อนไขความคุ้มครองของกรมธรรม์ประกันภัยความเสี่ยงภัยทุกชนิด แต่ปฏิเสธไม่ชดใช้ค่าใช้จ่ายในการขจัดมลพิษดังกล่าวตามตามเงื่อนไขความคุ้มครองของกรมธรรม์ประกันภัยความรับผิดตามกฎหมายต่อบุคคลภายนอก

ผู้เอาประกันภัยจึงนำคดีขึ้นสู่ศาลฟ้องทั้งบริษัทประกันภัยกับนายหน้าประกันวินาศภัยของตนให้รับผิด กล่าวคือ เรียกร้องให้บริษัทประกันภัยรับผิดตามกรมธรรม์ประกันภัยความรับผิดตามกฎหมายต่อบุคคลภายนอก ซึ่งได้ขยายความคุ้มครองมลภาวะที่เกิดขึ้นฉับพลันและโดยอุบัติเหตุ (Sudden and Accidental Pollution Extension Clause) เอาไว้แล้วด้วย แต่ถ้ายังคงได้รับการปฏิเสธ ก็ให้นายหน้าประกันวินาศภัยในฐานะตัวแทนผู้ชี้ช่องของตนเอง ให้เข้ามารับผิดแทนบริษัทประกันภัยเป็นลำดับถัดไป โทษฐานที่มิได้ให้คำแนะนำที่ดี

ในข้อตกลงคุ้มครองของกรมธรรม์ประกันภัยความรับผิดก็ค่อนข้างชัดเจนแล้วว่า คุ้มครองความรับผิดตามกฎหมายของผู้เอาประกันภัยที่มีต่อบุคคลภายนอก ในเมื่อมลภาวะดังกล่าวก็เกิดจาก และเป็นความรับผิดของผู้เอาประกันภัย แม้จะเกิดขึ้นนอกสถานที่เอาประกันภัยก็ตาม แต่มีต้นเหตุมาจากไฟไหม้ในโรงงานนั่นเอง และการขจัดมลพิษนั้นเป็นการดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยสิ่งแวดล้อมที่บัญญัติเอาไว้ด้วย เหตุใดบริษัทประกันภัยถึงได้มาปฏิเสธความรับผิดได้ เพราะดูแล้วเข้าเงื่อนไขความคุ้มครองทุกประการ

คุณมีความเห็นเบื้องต้นว่าอย่างไรบ้างครับ? รอพบคำวินิจฉัยจากศาลในคดีนี้ได้ในสัปดาห์หน้าครับ