ในอดีต การเดินทางไปไหนมาไหน
ดูเป็นเรื่องที่ลำบากยากแสน โดยเฉพาะเส้นทางที่เราไม่คุ้นเคย
จำต้องอาศัยธรรมชาติกับการสังเกตมาเป็นเครื่องช่วย เป็นต้นว่า ดวงดาว ทิศทางการขึ้นลงของพระอาทิตย์
หรือกระทั่งทิศทางลม
ปัจจุบันนี้ เมื่อโลกเปลี่ยนไป
เทคโนโลยี่ได้เข้ามามีบทบาทอย่างมากกับเราในชีวิตประจำวัน เรื่องการเดินทางก็เช่นกัน เวลาเราจะไปไหน เราอาศัย Google
Maps ค้นหา หรือให้นำทางไปยังสถานที่ตั้งนั้น ๆ ได้เลย ด้วยการใช้โทรศัพท์มือถือ
หรือกระทั่งเครื่อง GPS
(Global Positioning System) ซึ่งเป็นเครื่องที่ประกอบด้วยระบบนำทาง โดยอาศัยการระบุพิกัดตำแหน่งต่างๆ
ที่อยู่บนโลกจากสัญญาณดาวเทียมกันแล้ว สะดวกสบายมาก
คุณที่ได้ลองใช้แผนที่
หรือเครื่องมือนำทางเช่นนี้ เคยประสบปัญหาถูกนำไปผิดทางไหมครับ? ถ้าแค่นำไปผิดทางเฉย
ๆ เราอาจจะบ่น หรือหัวเสียไปบ้าง เพราะผิดนัด เสียเวลา หรือบางทีอาจเสียสตางค์
(ค่าน้ำมัน ค่าทางด่วนฯ) แต่หากถึงขนาดทำให้คุณได้รับบาดเจ็บ
หรือทรัพย์สินเสียหายแล้ว คุณจะถือว่าฟาดเคราะห์ไป
หรือจะไปเรียกร้องค่าเสียหายจากผู้ผลิตแผนที่ หรือผู้ผลิตเครื่องมือจำพวกนี้กันดี
ที่ต่างประเทศเคยปรากฏเป็นเรื่องราวฟ้องร้องกันมาแล้วครับ
เรื่องก็มีอยู่ว่า มีสุภาพสตรีท่านหนึ่ง พักอาศัยอยู่นอกเมือง
เช้ามืดจำต้องไปทำธุระยังสถานที่แห่งหนึ่ง
ได้อาศัยโทรศัพท์มือถือของตนค้นหาทิศทางที่จะเดินไป Google
Maps ก็จัดแจงค้นหาทิศทางให้ว่า
ต้องเดินทางไปตามเส้นทางนี้เป็นระยะทางประมาณครึ่งไมล์
(หรือประมาณเกือบหนึ่งกิโลเมตร)
ครั้นเดินไปตามทางเรื่อย ๆ ปรากฏว่า
เส้นทางที่ให้มานั้นได้นำไปสู่ถนนไฮเวย์ แม้ช่วงเวลานั้น ยังเช้าอยู่มาก
ท้องฟ้าก็ยังไม่ใคร่สว่างมากนัก ยังมีรถวิ่งไปมาอย่างขวักไขว่ด้วยความเร็วสูง และสุดท้ายเธอก็ถูกรถคันหนึ่งเฉี่ยวชนเข้า
ขณะข้ามถนนไปยังอีกฟากหนึ่ง โชคดีไม่ตาย แต่ก็เสียค่ารักษาพยาบาลไปจำนวนมาก
เธอจึงนำคดีขึ้นฟ้องทั้งคนขับรถคันนั้นกับ Google
โดยเฉพาะกับ Google โทษฐานสะเพร่า ประมาทเลินเล่อ ให้บริการข้อมูลที่บกพร่อง
และมิได้มีคำเตือนว่า ถนนไฮเวย์นั้นมีอันตรายไม่เหมาะแก่การเดินเท้า
จนทำให้เกิดอุบัติเหตุครั้งนี้ขึ้นมา
คนขับรถควรต้องรับผิดแน่นอนอยู่แล้ว แต่สำหรับ
Google
คุณคิดว่า ควรต้องรับผิดด้วยไหมครับ? สมมุติจะต้องรับผิด
การประกันภัยความรับผิดเนื่องจากผลิตภัณฑ์ (Product Liability Insurance) จะสามารถให้ความคุ้มครองได้หรือไม่?
คดีนี้เป็นที่ฮือฮามากเมื่อปี ค.ศ. 2009
ถ้าศาลตัดสินให้ Google จำต้องรับผิดแล้วล่ะก้อ
น่าจะมีคดีทำนองนี้ติดตามมาอีกเพียบ แต่ที่ข่าวคราวคดีนี้ค่อนข้างเงียบ
หลายท่านคงจะเดาผลทางคดีออกได้ว่า ศาลท่านยกฟ้องครับ ด้วยเหตุผลว่า ผู้เสียหายในคดีนี้มิได้แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนถึงนิติสัมพันธ์
และหน้าที่โดยตรงของ Google ที่มีต่อผู้เสียหายในคดีนี้ แม้ผู้เสียหายจะอ้างว่า เคยมีคดีที่ศาลตัดสินให้ผู้ให้บริการต้องรับผิดแก่ผู้บริโภคก็ตาม
แต่ศาลเห็นว่า ในคดีนี้ หน้าที่เช่นนั้นแทบมิได้มีอยู่เลย หากผู้จัดพิมพ์ (Publisher)
หรือผู้ให้บริการข่าวสารข้อมูลอื่นได้จัดพิมพ์ เผยแพร่ข้อมูลแก่สาธารณชนโดยสุจริต
Google ไม่จำต้องคาดหวังว่า
ผู้ใช้บริการ Google Maps อาจข้ามถนน
โดยไม่ระมัดระวัง อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นนี้ จึงมิใช่เกิดจากความประมาทเลินเล่อของ Google
ทั้ง Google เองก็มิได้มีหน้าที่ที่จะต้องป้องกัน หรือให้คำเตือนถึงอันตรายที่อาจจะเกิดขึ้นได้
ถ้าผู้ใช้บริการไม่ระมัดระวัง
ฝ่ายโจทก์ต่อสู้ว่า การใช้บริการนี้เป็นเรื่องเฉพาะบุคคล
มิใช่สาธารณชน เพราะตนเองค้นหาข้อมูลเฉพาะตัวเท่านั้น แต่ก็ถูกโต้แย้งกลับมาว่า การให้บริการนี้มิได้จำกัดเฉพาะบุคคลใดบุคคลหนึ่งเป็นพิเศษ
ใครก็สามารถใช้บริการข้อมูลนี้ได้ทางอินเตอร์เน็ต โดยกำหนดจุดเริ่มต้นกับจุดสิ้นสุด
ล้วนจะได้ข้อมูลออกมาอย่างเดียวกันทั้งสิ้น
ตามข้อความจริงในโปรแกรมเอง
ก็ปรากฏคำเตือนเรื่องข้อมูลเอาไว้อยู่แล้ว แต่อาจเป็นไปได้ที่มือถือบางยี่ห้อ บางรุ่นอาจมิได้แสดงคำเตือนนี้ขึ้นมา
เรื่องนี้ นักกฎหมายบางท่านให้ความเห็นว่า
ถ้าผู้เสียหายเปลี่ยนไปฟ้องผู้ผลิตโทรศัพท์มือถือที่มิได้แสดงคำเตือน หรือผู้ผลิตเครื่อง
GPS
ผลทางคดีน่าจะมีโอกาสดีขึ้นได้
บางท่านอาจรู้สึกว่า ฝรั่งนี่ก็แปลก
เรื่องแค่นี้ยังต้องฟ้องเป็นคดีด้วยหรือ บาดเจ็บก็ไม่น่ามาก
งั้นคราวหน้ามาลองดูคดีลักษณะนี้ที่ส่งผลทำให้เครื่องบินตกทั้งลำดูบ้างนะครับ