เรื่องที่ 50: สาเหตุใกล้ชิด (Proximate Cause) ของการประกันภัยความรับผิดตามกฎหมาย

(ตอนที่สอง)

คดีนี้ ศาลชั้นต้นกับศาลสูงล้วนเห็นต้องตรงกันว่า อุบัติเหตุนี้เกิดขึ้นจากสองสาเหตุพ้องกัน นั่นคือ

1) สาเหตุแรกจากความประมาทเลินเล่อคนงานของผู้รับเหมาที่มิได้จัดวางเศษวัสดุให้มั่นคงปลอดภัย กับ

2) สาเหตุที่สองจากความประมาทเลินเล่อของคนขับรถที่มิได้ตรวจสอบความมั่นคงแน่นหนาของเศษวัสดุที่บรรทุกไป

เมื่อพิจารณาไปที่กรมธรรม์ประกันภัยรถยนต์ ศาลเห็นว่า แม้คนขับรถจะมีส่วนประมาทอยู่ด้วย แต่ถ้าจะให้กรมธรรม์ประกันภัยรถยนต์รับผิดชอบฝ่ายเดียวคงไม่เป็นธรรมนัก  

ส่วนกรมธรรม์ประกันภัยการปฏิบัติงานตามสัญญา ในหมวดที่สาม ความรับผิดต่อบุคคลภายนอก ซึ่งกำหนดข้อยกเว้นไม่คุ้มครองความรับผิดที่เกิดขึ้นจาก “อุบัติเหตุใด ๆ ที่มีสาเหตุมาจากยานพาหนะที่ได้รับอนุญาตให้วิ่งบนถนนทั่วไป หรือยวดยานทางน้ำ หรืออากาศยาน” และจะไม่รับผิดชอบเลยนั้น ไม่น่าถูกต้อง เพราะเมื่อพิจารณาจากความประมาทเลินเล่อดังกล่าวของคนงานของผู้รับเหมาแล้ว เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจากกระบวนการเก็บทำความสะอาดเศษวัสดุ (clean up of the work site) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการทำงานในสถานที่ก่อสร้างนั้นเอง จะตีความจำกัดเพียงให้เป็นแค่การขน (loading) ขึ้นรถ อันเป็นส่วนหนึ่งของการใช้รถอย่างเดียว ก็คงไม่น่าถูกอีกเช่นกัน

ประกอบกับเจตนารมณ์ของการซื้อความคุ้มครองทั้งสองฉบับ ก็ชัดเจนว่า กรมธรรม์ประกันภัยรถยนต์มุ่งคุ้มครองอุบัติเหตุที่เกิดจากการใช้รถ และกรมธรรม์ประกันภัยการปฏิบัติงานตามสัญญาก็มุ่งคุ้มครองอุบัติเหตุที่เกิดจากการก่อสร้าง เพื่อมิให้ความคุ้มครองทับซ้อนกัน ฉะนั้น ข้อยกเว้นในหมวดที่สามของกรมธรรม์ประกันภัยการปฏิบัติตามสัญญาจึงจำต้องตีความอย่างแคบ และเป็นคุณแก่ผู้เอาประกันภัย อีกทั้งข้อยกเว้นดังกล่าวก็มิได้ระบุลงไปอย่างชัดแจ้งเลยว่า ถ้ามีสองสาเหตุพ้องกัน บริษัทประกันภัยจะสามารถยกปฏิเสธความรับผิดได้

ด้วยเหตุผลดังกล่าว ทั้งสองกรมธรรม์ประกันภัยจึงต้องร่วมกันรับผิดสำหรับความเสียหายที่เกิดขึ้นในครั้งนี้

(อ้างอิงคดี Derksen v. 539938 Ont. Ltd., [2001] 3 S.C.R. 398 (Can.))